La Farsa

Indietro
Una farsa è un genere di opera teatrale la cui struttura e trama sono basate su situazioni e personaggi stravaganti, anche se in generale viene mantenuto un certo realismo. Nel carnevale tradizionale, la farsa è un elemento fondamentale della festa. In questa sede ve ne riportiamo una, raccontata da Basilio Ripepi.

Sta Farsa I Carnalivari Ndavi U Titulu:

“U Furisteru“

I Partecipanti I Sta Farsa Sunnu:
Micu Favazza U Furisteru
Rroccu Mazza U Ggiuvinottu
Ninu U Pilusu U Falegnami
Ciccillu Parrapocu A Guida
Rraffaeli Zicca U Putigaru
Santu Saccoccia Allenaturi
Toni Feroci Presidenti Ra Pro-Loco
Gamba Curta U Postinu
Corbaciova U Sarestanu
Sarafina A Capu Coru
U Mastru Ggenerali
Sua Eccellenza Onofriu
Adeli Presidenti Du Gruppu.

Prima Parti.

Trasi u Furisteru.
Ava essiri n’incontru, assai mportanti,
chi scriviru, Bbenvenuti u Sarbaturi,
ora, cercu mi mi pigghiu nu postu avanti,
cusì vviu comu lottunu e quantu sunnu duri.
Scusati amicu, a undi u fannu l’incontru i Bbenvenuti,
chi nnon nc’è scrittu l’ura e mmancu u locu,
Vui siti l’arbitru, chi ccunta i pugna e li caduti,
oppuru, i chistu incontru : Vui sapiti pocu?

Trasi Rroccu Favazza.
Prima i tuttu, a Vvui Vi pricisu,
ch’eu mi chiamu Rroccu e nnon nsù Mmicu,
Vui siti u bbenvenutu, ndi sta bbella terra,
e ssi nnon nsapiti stari, bballati a tarantella.

Trasi u Furisteru.
Eu sugnu Furisteru e ccu ttutti, fua sempri garbatu,
siccomu, leggia Bbenvenuti : pensaia all’incontru i puggilatu,
pi evitari paroli e nnon mmi si fannu grida,
farcitimi a cortesia e pprocuratimi, na guida.

Trasi Rroccu Favazza.
Ora, chi nnui ndi capiscimmu,
a guida, va fazzu fari du falignami,
eu pensu, mu viu finu a mmatinu,
e nnon mmi ndavi, mpegni strani.
Stu falignami, ma chi Vv’aia ddiri,
cu ttutti pigghia mpegni, a nnon nfiniri,
u lavuru, u faci sempri senza ngannu,
e ssi nnon nVu faci oi, Vu faci natr’annu.
Forsi, ora ndavi pocu da fari,
ed’eu, Vi lu vogghiu prisentari.

Trasi u falignami.
Eu sugnu, mastru Ninu u falignami,
e ccu parra mali i mia, è stortu e bbrutu,
iddu, vinni ndi mia e ssi scegliu a lignami,
e mmi pregau, mi nci fazzu nu tambutu.
Eu, nci fici u tambutu ndi na notti,
pirchì u vitti stari, troppu mali,
mi dissi : chi sso mugghieri, u mmazza i bbotti,
e ancora, u tambutu : a mmia mi ll’hanna ppagari.
A guida, eu non ncià pozzu fari u Furisteru,
e i chistu impegnu, mi scarricu piddaveru.

Trasi u Furisteru.
Eu m’accorgia, chi nnon mmi capisciti,
pirchì eu vogghiu na guida, pi vvisitari stu Paisi,
Vui siti, sicuramenti struitu e ddicu pocu,
e ata essiri, cacchi esponenti : da Pro-Locu.

Trasi Rroccu Favazza.
Ora, ch’eu sacciu chi ccosa voliti,
eu Vi prisentu : a Cciccillu Parrapocu,
iddu discindi, du Paisi i Mateniti,
e undi passa iddu, faci focu.

Trasi Ciccillu Parrapocu.
U me nomu, ggià Vui tutti u sapiti,
e ccettu mi fazzu a guida, cu ttantu amuri,
i Furisteri, rrestaru sempri sbalorditi,
di cosi belli, ch’avimu nui u Sarbaturi.
Chista, è na putia di prestiggiu,
e ttutti quanti, venunu a ccattari,
non nsi ndi trovunu, ndo circundariu i Rriggiu,
pirchì a ccani, nenti nci veni a mmancari.
Ora, ca putia Vi vinni a mmustrari,
u putigaru, Vi vogghiu prisentari.

Trasi Rraffaeli Zzicca.
Eu sugnu Rraffaeli Zzicca, u putigaru,
e nda me putia, eu vindu tutti i cosi,
a mmia, mi dinnu : ch’eu sugnu nu bbaccalaru,
pirchì sugnu friscu, comu l’acqua di rrosi.
Ndi mia, fannu a fila li mugghieri,
mi nci ccattunu, cosi bboni pu maritu,
ndi mia sulu, a rrobba esti chi bbersaglieri,
e apposta, eu sugnu : u putigaru preferitu.
Pu troppu lavuru, eu non nsacciu comu haia ffari,
e ppirciò, a guida vegnu a rringrazziari.

Trasi Ciccillu Parrapocu.
Nc’esti, sta macelleria,
o spaventu, i mamma mia,
vindi tuttu, nda ppocu tempu,
e u macellaiu, è ssempri cuntentu.
Si nci cercati na ffettina, pu malatu o pu figghiolu,
ampena a cucinati, Vi rresta sulu u bbroru,
si nci cercamu u filettuzzu, iddu : certu non’è ppazzu,
ndi runa lu sicundu e a pigghiamu, nda lu mazzu.
Quandu faci i frittuleddi,
furtuna, i cu passa i ddani,
nu bbiccheri, chinu i sugna,
ndi runa, nda li mani.
A ttutti nui, ndi dici : mangiati e mbiviti,
chi ssiti tantu pallidi e ppuru dimagriti,
oltri a li cunsigghi, iddu faci puru i ggesti,
cusì esti sicuru, chi ttutela i so interessi

Trasi Ciccillu Parrapocu.
Ndavimu nu tabbacchinu, chiamatu “Super Fusu”,
e ccomu a cchistu, forsi sunnu rrari,
è inutili ch’aspettati, pirchì è ssempri chiusu,
e i poveri fumaturi, com’hanna ffari.
Nci sunnu i forapaisi e nnon nsunnu rrari,
chi ffannu a fila, arretu u portoncinu,
iddi, sperunu mu virunu rrivari,
mi si ccattunu i sicaretti e u sali finu.
Ampena rriva, iddu vindi a nnon nfiniri,
bbiondi, malboru e ttanti nanizzionali,
cchiù i na vota, a ggenti : u fici storciri,
chi nnon nguarda a marca e nci runa, pari pari.

Cuntinua a guida.
Ora, guardati chista piazza e mmi riciti,
si nnon’esti un ncapulavoru, da natura,
si Vvui V’assettati, pi ssutta Vi ndi scinditi,
pirchì è ttutta terra e ssenza mura.
Nui, ndavimu atri piazzi assai mportanti,
dotati, di bbella vista e rringherina,
sta cosa, eu Vi dumandu a ttutti quanti,
a ccui, nci llama ddari a medaglina.
Ndavimu, puru tanti casi sdirrupati,
chi nnui, i tenimu tutti pi rricordu,
a ddani, stavunu i nostri antenati,
ma comu valuri, non mbalunu un nsordu.

Cuntinua a guida.
Ndi stu Paisi, è ttuttu quantu bbellu,
e nnui, ndavimu puru : a squatra du palluni,
comu palli, nui simu nu ggioiellu,
chi potimu mpendiri, nde lampiuni.
Ndavimu, na squatra i calciu femminili,
chi palli, l’hannu sempri ammenza i peri,
si passunu tra iddi, ma chi Vv’haia ddiri,
ma i megghiu palli, i pigghia chidda ch’esti porteri.
U merutu, su voli pigghiari l’allenaturi,
si nnui ndavimu, tutti sti ggiuvini llenati,
ma mi si ndi vai, pi ffavuri,
pirchì i rridduciu, comu i mbranati.

Trasi Santu Saccoccia l’allenaturi.
Cuè, cuè, chi ssi sta lamentandu,
eu sugnu, nu pallunaru superfinu,
puru nda panza i me mamma, eu iva iocandu,
e ttutti i iocaturi, mi fannu l’inchinu.
Eu abbitu, ndi nu grandi stabbilimentu,
e ccu passa passa, mi guarda li palli,
i tegnu mpenduti, mi sciucunu cu ventu,
e gguardu, non mmi si pigghiunu i sciacalli.
Stu lavuru, pir mmia esti comu nu iocu,
ma d’atri cosi, eu non ncapisciu nenti,
a mmia, mi lanciau a Pro-Locu,
pirchì si nteressau, u Presidenti.

Trasi u Presidenti.
Eu sugnu, u Presidenti da Pro-Locu,
e Ttoni Feroci, mi venunu a cchiamari,
i mia, si schiantunu peggiu du terremotu,
e ttutti quanti, hanna ssottostari.
Stu Paisi, eu u vogghiu fari d’oru,
ma ndhaiu paura, chi ssu portunu via,
vaiu cercandu sempri, lu tesoru,
e ttutti, si cumplimentunu cu mmia.
Ancora, Vui i mia non nsapiti nenti,
i chiddu chi ffrulla, u me ciriveddu,
eu, vogghiu mbitari tanta e ttanta ggenti,
pirchì ndama mmangiari, nu purceddu.

Cuntinua u Presidenti.
Eu pensu, ca ttutti Vi faci piaciri,
e nnuddu i Vui, ava rrestari a bbucca amara,
ndhaiu un probblema e ll’haia rrisolviri,
chi pprestu, haia ttrovari na caddara.
Ma ora, eu mi staiu rricordandu,
chi nc’esti na caddara, nda Pro-Locu,
chiddu ch’a ttutti Vui, Vi rraccumandu,
mi portati assai e mmi mangiati pocu.
Cercati tutti, mi Vi rristorati,
apprufittandu, i stu Carnalivari,
ora, mbivimu vinu e mmangiamu suppizzati,
e ttutti quanti, ndi venimu a scialari.
Ora, ndi spostami ndi natra piazza,
cusì vviri l’atri cosi, u Furisteru Favazza.

Trasi a guida.
Nc’è sta grandi officina,
chi ffaci rrimuru, i tutti l’uri,
pu ccu dormi, è na rruvina,
ma faci onori, u Sarbaturi.
Iddu, ndi faci u portuncinu,
a serranda e a cuvirtura,
ma si nnui, non mpagamu bbonu,
a ttutti, pocu ndi dura.
Quandu ordinati, nu lavuru,
si ndo prezzu, Vi liticati,
esti certu e ssicuru,
chi Vvui siti, rruvinati.
U lavuru, in nferru bbattutu,
u faci pagari, profumatu,
iddu, ndavi nu grandi fiutu,
e ssi cumporta, assai ngarbatu.
Ndi cunsigna l’ordinanza, puntuali e ccu pprimura,
ma mai, mi Vi sperditi : mi cuntrollati a serratura.

Cuntinua a guida.
Chistu è u saluni, chiamatu a Lambala,
pirchì i capiddi, venunu tagghiati a scala,
chistu è n’avantu e fforsi a Vvui, Vi pari pocu,
cu bbarberi dassa u clienti, mi passa ndo iocu.
U clienti, nci sciuca nda facci u sapuni,
e quandu nci faci a bbarba, pari ca tira cu rrampuni,
poi, nci passa na crema : mi ndavi rristoru,
ma a facci, nci rresta : comu na pumaroru.
U bbarberi usa nu sciampu, fattu i ll’erburista,
chi ccarunu i capiddi e ffaci perdiri, puru a vista.

Cuntinua a guida.
Ndavimu nu bbar, ma è u stessu : chi nnon nc’esti cca,
pirchì fici nu progressu, comu a ccent’anni fa,
cuè chi lu ggestisci, non ns’avissi a ssentari,
pirchì a ttanta ggenti, non nveni a soddispari.

Cuntinua a guida.
Si ppi ccasu, unu nci cerca nu cannolu, o nu pasticinu,
nci rrispundunu prontamenti, passati dumani matinu,
si ppoi, nci cercati nu bbiccherinu d’amaru,
statiVi attenti tutti, chi ppi Vvui non nc’è rriparu.
Ora, nci dumandu s’è ccuntentu Favazza,
prima, mi finisci chista farsa.

Trasi Micu Favazza.
II chiddu ch’eu vitti e i chiddu, chi ssentia,
u me cori, esti chinu chinu d’allegria,
chist’allegria, ma porta puru u vinu,
ch’eu staiu cunfundendu : a guida, cu postinu.

Trasi Gamba Curta u postinu.
Eu sugnu u postinu novu e nnon ncanusciu a Via,
a undi stai u Previti, o u sarestanu,
mi dissuru chi stannu, ndi sta periferia,
e speru, non mmi stannu assai luntanu.
Comu indirizzu, porta Via di Maria,
e ccomu numiru civicu, nc’è scrittu centu,
rrivau nu telegramma, ra Curia,
cu Viscuvu nchiana ccani, ndon mmumentu.

Trasi Corbaciova u sarestanu.
Vui, nascistuvu assai furtunatu,
pirchì eu sugnu, Corbaciova u sarestanu,
u Previti chi nc’era prima, m’ha rruvinatu,
forsi, pu me cugnomu tantu stranu.
A ffuria, mi nci sonu li campani,
puru i bburedda, eu ndhaiu movimentati,
oltri, ch’a mmia mi tremunu li mani,
di ricchi, non nsentu mancu i cannunati.
Eu, staiu attentu e Vvui chi ssapiti,
quandu iapru, l’interruttori di la luci,
non nc’è na vota, chi Vvuatri non rriditi,
quandu u Previti, u dassu u scuru e ffaci bbuci.
Certu, chi nnon ndi potimu lamentari,
ru Previti, ch’a nnui a pprestitu ndi mandaru,
chiddu chi nc’era prima, u ficiumu scappari,
pirchì di iddu, tanti fimmini si nnamuraru.
Ma ora, rrivau l’ura mi ndi rrisolvimu,
e u Viscuvu, nchiana prestu u Sarbaturi,
nui, nci facimu festa e ll’accoglimu,
cu fforti canti e ccu ttantu amuri.
A mmia, mi dinnu : ch’aiu nu caratteri d’oru,
e ora Vui parrati, cu ccarcunu du coru.

Trasi Sarafina a capu coru.
Eu sugnu a capu coru e mmi chiamu, Sarafina,
e a me vuci, bbuca peggiu i na firrina,
si ndi scriviru atri, ndo coru e ssimu cchiù i prima,
ma nui, cantavumu megghiu : cu Ssoru Orsulina.
A ccarcunu, idda nci fici nu tortu,
e mmu dissuru, sulu a mmia,

Cuntinua a capu coru.
chi ppi ccausa, i nu stortu,
a Soru, a mandaru via.
Ma nui fummu forti e pprestu prestu, u dimostrammu,
cu nostru bbellu coru, assai u llongammu,
ora, è ccomu na corda tisa : tirata tra ddu mura,
si iamu avanti i chistu passu, nc’esti la rruttura.
Ognunu i nuatri, stamu nda nostra fila,
e ndi volimu, un nsaccu i bbeni,
u bbeni chi ndi volimu, è bbasatu supra all’ira
pirchì nui simu, ancora peggiu di ieni.
A nnui, quandu ndi sona li canzuni,
cacchi nnota, sempri ndi veni a scappari,
a nota, vai e nci sbatti sempri nde bbuttuni,
a cchiddu chi ndi sona, cu chiamamu u Ggenerali.

Trasi u Mastru Ggenerali.
Eu sugnu orgogliosu, du suprannomu,
e a me testa è ssempri china, di frasi e ddi noti,
Vuatri Vi lamentati, ch’eu non nVi sonu bbonu,
ma ognunu i nui, nascimmu chi nostri doti.
Eu, ndhaiu i nerbi a ffior di pelli,
e quasi sempri, mi ggirunu li palli,
Vui, ata cantari comu i fringuellini,
e nnon mmi carcariati, comu i gaddini.
Ammenza a Vvui, nc’è ccu ndavi a vuci fina,
e nc’è cchidda, chi ll’avi tantu strana,
nc’è cchidda, chi ietta cantuneri i mura,
e nc’è cchidda, chi ggracida comu na rrana.
Stu coru, si senti u megghiu i sti Rriuni,
e nnuddu, cu iddi si poti paragunari,
nci sunnu cantanti i Mandeddu, ru Strapunti e i Curuni,
ch’eu dassu, a ttutti Vui mmagginari.
Ancora, nui ama ffari nu provinu,
pi ffari onori, a Ssua Eccellenza,
Vi rraccumandu, mi cantati finu,
pirchì ama ffari tutti, bbella presenza.
Ora, sta rrivandu a machina i Sua Eccellenza,
ed’eu, vaiu e nci fazzu l’accoglienza.
Bbenvenutu u Sarbaturi,
bbandunatu, i tutti quanti,
nui pregamu, a lu Signuri,
non mmi ndi bbandununu, puru i Santi.
A Vvui Eccellenza, Vi cercammu nu favuri,
mi ndi mandati nu Previti, a nnui u Sarbaturi,
ma Vui, ndavistiVu u cori duru e Vvi sperdistuVu i nui,
e i Previti i mandastuVu, a undi volistuVu Vui.

Trasi Sua Eccellenza Onofriu.
U Vostru rraggiunamentu, pi mmia è assai stranu,
e ata rringrazziari a Ddiu, chi ndaviti u sarestanu,
a mmia, mi cercastuVu : puru nu monucu du cunventu,
ma stu Paisi fu ppunitu e ora, s’ava rripigghiari a stentu.

Cuntinua Sua Eccellenza.
Ancora passunu anni, prima ch’eu pigghiu na decisioni,
pirchì cca ndi stu Paisi, non tutti Siti bboni,
tanta ggenti iti a Missa, tutta intenta a ppregari,
ma ampena nesciti fora, Vi mentiti a ccriticari.
Vui non nSiti tutti daccordu e nnon ndaviti u stessu diri,
o poveretti Vui, a undi iti a ffiniri.
Siti troppu parrenteri e ndaviti a lingua longa,
tuttu chiddu chi ssucceri, esti curpa di la donna.
A ttutti eu Vi rricordu e cchistu, esti n’avvisu,
chi Ddiu, cacciau a Eva : puru du Paradisu,
ancora natra cosa, eu v’haia ddiri,
eu non mpensava, chi Ssiti cusì dduri.
Ora, ch’a cirimonia stai pi ffiniri,
eu mi ndi vaiu, di lu Sarbaturi,
a cca, mi facistuVu fari : a figura di lu pruppu,
ch’eu, non nvogghiu parrari mancu : cu stu Presidenti i gruppu.

Trasi Adeli u Presidenti du gruppu.
Chi ssucciriu! Eu rrestaia i stuccu,
sentendu chisti cosi, pu Sarbaturi,
eu sugnu, u Presidenti di lu gruppu,
e ttrattaia sempri a ttutti, cu ttantu amuri.
Pi ccu non nsapi, eu mi chiamu Adeli,
e undi ia ia, mi fici sempri desiderari,
a ggenti, parrandu i mia ietta feli,
e ddici chi nnon nsapi cchiù, comu ava ffari.
Ampena, eu ppoggiu a testa ndo cuscinu,
mi pari, chi dda intra ndhaiu : tanti trafori,
mi dinnu, ch’eu sugnu mbriacatu i vinu,
e cch’eu, non nfazzu bbonu u presentatatori.
Eu, quasi sempri m’affacciu nda finestra,
e ccuntinuamenti, eu guardu l’ura,
pensu u gruppu, chiamatu “ La Gginestra “
chi nnotti e iornu, a mmia mi tortura
Stu gruppu, ggira sempri senza fini,
sonandu e bballandu, paru paru,
nui, passammu puru li cunfini,
e a ggenti, nd’accogliu i nun mmodu rraru.
All’esteru, nui funnu accolti e amati,
e cchista, esti a pura virità,
cacchi vvota, nui rrischiammu bbastunati,
e ognunu, fuiva : cu i cca e ccu i ddà.
Eu pensu, cu furisteru rrestau cuntentu,
di meravigghi, ch’iddu vitti u Sarbaturi,
a nnui, ndi manca sulu nu monumentu,
mi nci damu, piddaveru u so valuri.
Sta farsa finiu e ognunu, s’avvia,
ed’eu speru, ch’a scutastuVu tutti cu armunia,
si ppi ccasu, i bbattuti Vi sembraru assai salati,
mi si ndi vai u sali, mangiati livi e ssuppizzati.
V’aviva a ddiri natra cosa, chi ppi mmia era a cchiù bbella,
ma ora, ma sperdia e nnui bballamu a tarantella,
Cuntinua u Presidenti du gruppu.
mentimindi tutti an ngiru e mmentimindi a ccantari,
cusì chiurimu ca bbattuta, “ Viva a farsa i Carnalivari “.
Nci vosi un mpocu i tempu, ma u me ciriveddu rriflettiu,
Vi salutamu, i partecipanti da farsa e Basilio Ripepi chi nda scriviu.
Fine.
Indietro

Basilio Ripepi